Swingend Shanghai 1924

Shanghai 1924. In de tijd dat Frans de Jongh er aankwam, stond Shanghai bekend als een tolerante en moderne stad. Bijna iedereen streefde naar hetzelfde: rijk worden. Verschillen in ras, cultuur of taal leidden niet tot conflicten, in tegenstelling tot bijvoorbeeld in Kanton, waar buitenlandse handelaren bedreigd en beroofd werden. Het waren overvloedige, lichtzinnige tijden. Geld werd even gretig verdiend als uitgegeven. Er stonden prachtige majestueuze hotels zoals het Cathay, een van de oudste, gebouwd in de jaren twintig, dat nu nog bestaat onder de naam Fairmont Peace Hotel. ‘Er was een bloeiend uitgaansleven en er waren fraaie moderne warenhuizen van meerdere verdiepingen zoals Sincere en Wing-On, Dai-Sun en Sun-Sun, vol bont, juwelen, speelgoed, huishoudelijke spullen, ornamenten en de laatste Parijse mode zoals nu Selfridges in Londen of Macy’s in New York.’ Alles wat modeng (pidgin) was vloog over de toonbanken. De warenhuizen organiseerden seizoensuitverkopen, prijsvragen, en zelfs concerten of toneelvoorstellingen in hun daktuinen. ‘Shanghai liep over van de nachtclubs (waar de slanke, gepolijste Chinese meisjes populairder waren dan hun Russische collega’s), theehuizen, opiumkits, massagesalons, bordelen, casino’s, theaters en muziekhallen.
Ville Lumière de Chine
Spectaculair waren de gebouwen waar je alles in één had, zoals de Great World, een gebouw van zes verdiepingen met winkels, speeltafels, restaurants, acrobaten, shows, een spiegelpaleis, jongleurs, ijssalons, krekelgevechten, schiettenten, dansshows, bars en mah-jongtafels. Op het dak werd elke avond vuurwerk afgestoken. De Great World was eigendom van een Chinese miljonair. De zaak werd druk bezocht door zowel Chinezen als buitenlanders. Symbool van het decadente, blanke Shanghai was de exclusieve Long Bar in de Shanghai Club, een exclusieve herensociëteit op nummer 1 aan de Bund, de rivierboulevard. ‘De club claimde dat de bar van zo’n dertig meter lang, de langste ter wereld was. Elke bankier of koopman kon uit zijn plek aan de bar opmaken hoe ver hij op de lijst van de rijken van Shanghai gestegen was.’Het was een soort lijst avant la lettre als die van het blad Quote. ‘De Bund, de brede rivierboulevard was getransformeerd in een panoramisch geheel van majesteitelijke gebouwen, die in een brede boog langs de rivier de Huang-poo stonden.’ Ze staan er nog steeds, maar het zijn de wolkenkrabbers van die tijd. ‘Kanonneerboten, stoomschepen, sampans en slepers lagen als een guirlande in het modderige water.’ Er reden trams en de straten waren elektrisch verlicht. Op de kruispunten regelden de grote onverstoorbare Sikh politieagenten, met hun zwart-witte signalling batons onder hun arm geklemd, het verkeer. Overal karren, riksja’s en auto’s. Er werd dag en nacht geflaneerd.
Dansende paren in het New Carlton Hotel