Weihsien Civilian Assembly Center, Shantung, 1943-1945 (Interneringskamp)

In maart 1943 werd Anneke de Jongh met haar broers, zusjes en ouders geïnterneerd in een Chinees jappenkamp. Een heel hoofdstuk van mijn boek is gewijd aan die tijd. Het was een heel zware tijd en de geïnterneerden hebben  zwaar geleden, maar Anneke heeft heel dierbare herinneringen aan de solidariteit die ontstond en de nivellering tussen de verschillende groepen mensen tijdens die kamptijd.  Ze kreeg veel verantwoordelijkheid voor haar leeftijd en genoot van het gezelschap van alle vaders en de jongens, die ze nu van dichtbij leerde kennen. Haar vader werkte niet dus hij was altijd beschikbaar. In Tientsin  waren de scholen immers gescheiden voor jongens en meisjes. Anneke staat als tweede van links op de bevrijdingsfoto met haar arm om haar broertje Frans.

WEIHSIEN-PAINTINGS website

Tijdens het schrijven van mijn boek vond ik de website van de oud-kampbewoners. WEIHSIEN-PAINTINGS. Anneke vond toen ineens de nog in leven zijnde kampgenoten terug, voornamelijk de kinderen van Weihsien. Dagenlang  en tot diep in de nacht zocht ze op de site na 65 jaar weer contact met de mensen, vaak jeugdvrienden, die ze na de oorlog uit het oog verloren was. Het was een emotionele schok, maar ze is dankbaar dat die tijd uit haar jeugd weer tot leven gekomen is en houdt met vele Weihsienners nog regelmatig contact via de aan de website gelinkte Yahoo chatgroep. De site is beslist een kijkje waard.

.

Feestelijke boekpresentatie op 8 september 2016 in Dordrecht

PRESENTATIE VAN HIER IN HET OOSTEN ALLES WEL, donderdag, jl. in Dordrecht in de 18e eeuwse stijlkamer van het fraaie pand van de gebroeders Duinisveld aan de Voorstraat. Bijna honderd genodigden, inloop met thee en taartjes, bedrukt met de titel van het boek, drie sprekers: Ben Knüppe, Rudolf Dekker en Anneke-Knüppe-de Jongh, gevolgd door een deels gesproken en deels visuele presentatie door de auteur. Een borrel in de mooie kamers en in de zonovergoten stadstuin met een Japans prieel. De twee hoofdpersonen van het boek, die nu nog in leven zijn, waren aanwezig. Anneke Knüppe-de Jongh (86) en haar zus Wiesje ToeWater-de Jongh (84). Het was gezellig druk door de grote opkomst van de extended family De Jongh-Defoer en andere belangstellenden.

Bijzondere vondst in de Volkskrant

Op 21 juni jl. publiceerde de Volkskrant een artikel over aérofilatelist TSchroots in haar Geschiedenis katern. TSchroots verzamelde talrijke luchtpostenveloppen van voor en tijdens de Tweede  Wereldoorlog en publiceerde zijn gegevens in twee encyclopedieën. Van de duizenden beschikbare luchtpostenveloppen werden twee foto’s uitgekozen om bij het verhaal af te drukken. Een van die twee enveloppen, gericht aan Mr en Mrs F. de Jongh, speelt een hoofdrol in Hier in het Oosten alles wel dat op 8 september jl. gepresenteerd werd in Dordrecht.  Ik bezocht de heer TSchroots in augustus en mocht van hem de envelop gebruiken. Zo kregen de genodigden voor de presentatie  hun uitnodiging, als in die oude envelop, tussen een afbeelding van de voor- en achterkant. Tijdens de presentatie werd deze anekdote erg gewaardeerd door het publiek.

Een prachtige trouvaille,

zo vlak voordat mijn boek waar ik vijf jaar aan gewerkt heb, uitkwam. Er was geen enkele envelop aanwezig in het familiearchief. De brief werd verstuurd in 1941, toen Nederland bezet was door de Duitsers. Brieven kwamen over en weer nog maar mondjesmaat door de censuur heen. De heer TSchroots wist het traject van de brief, die twee maanden onderweg geweest was, uit zijn hoofd na te vertellen:

Brief Amsterdam (Nederland)-Tientsin (China), per Transatlantic airmail via USA,verzonden uit Amsterdam 18-juli-1941 om 11uur, via Duitse censuur Obercommando der Wehrmacht (Frankfurt) via Clipperdienst (vliegboot) Lissabon-New York-San Francisco,vervolgens kwam hij vanwege de censuur terecht in Bermuda: P.C.90 Bermuda Opened by Examiner 2008, aankomststempel Tientsin 7-9-30 om 17 uur = (7 sept.1941), tarief: Port brieven buitenland 12½ cent + luchtrecht 32½ cent (tarief Nederland-V.S. van Amerika) = 45 cent

De rode armband

PEARL HARBOR 8 december 1941. (in Amerika 7 vanwege de ‘international date line’.) De Japanners vallen de Verenigde Staten aan. Lees verder >

Nanking Road in Shanghai 1919

Shanghai 1919. Nanking Road. Een van de drukste winkelstraten van Shanghai, waar Frans zijn ogen uitkeek. Hier een fragment uit het boek:Lees verder >

Kaartje leggen

Jonge mannen die rond 1920 naar Shanghai gingen om daar te werken, tekenden een contract voor vijf jaar en mochten pas ná deze vijf jaar trouwen.

De mess, een vrijgezellenhuishouden

Lees verder >

Gokje wagen

Shanghai, 1919. De grandstand bij de races. Een feest voor alle ‘expatriates’. Iedereen zette geld in. Ook vrouwen en kinderen waagden een gokje.Lees verder >

Het allereerste begin

Vanaf 2010 werk ik aan de biografie van de familie De Jongh, de familie van mijn aangetrouwde tante, de vrouw van mijn peetoom. Haar vader vertrok in 1919 naar China. Lees verder >

Het tweede gesprek met Anneke

Een donkere donderdag in november 2010. De wind rukt de laatste gele bladeren van de takken. We zijn weer op bezoek bij Anneke. Vanuit haar behaaglijke salon zien we de regen tegen de ramen slaan. Het stille, spiegelende water van de gracht van juli is nu onrustig en de korte golven slaan tegen de kloeke boten.Lees verder >

De eerste afspraak met Anneke

Een zonnige julidag in 2010. Uitbundig zonlicht valt haar salon binnen door de open ramen. De Oudhollandse pakhuizen en schepen langs de kade van van de Kuipershaven in historisch Dordrecht schemeren door het groen van de bomen heen. Anneke verwelkomt me opgewekt. Een verzorgde dame op leeftijd. Ze heeft dik, golvend en kortgeknipt haar, dat slechts hier en daar een tikje grijs is, en een jeugdig rond gezicht dat licht is opgemaakt. Lees verder >